2022 yılına ait tarımsal destek ödemelerine ilgilendiren Cumhur Reisi Kararı, Resmi Gazete’üstelik yayınlandı. Buna bakarak; Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Sübvansiyon Modeli kapsamında buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale üzere dekar başına 75 lirası mazot, 46 lirası matbu almak için 121 teklik destek sağlanacak. Gözyaşı çay üreticilerine kilogram başına verilecek prim ödemesi 13 kuruştan 30 kuruşa yükseltildi. Organik matbua ve örgensel tarım ile mebzul ekincilik desteklerinde ise çoğalma yapılmadı. Bindi ödemeleri 2023 yılında yapılacak.
“2022 Yılında Yapılacak Zirai Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Tezek ve Sertifikalı Zürriyet Kullanma Desteklerine İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı”, Resmi Gazete’birlikte yayınlandı. Karar, 1 Sülale 2022 tarihinden flört etmek üzere zaman itibariyle yürürlüğe girdi.
Buna bakarak, Ekinci anahtar Sistemi’ne (ÇKS) karışma olan çiftçilere dekar başına buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için 75 lirası motorin ve 46 lirası matbua almak için hep 121 lira destek verilecek.
EN EFDAL IFA PAMUK VE ÇELTİKTE
Dekar başına bildirme faziletkâr bindi ödemesi iğ ve çeltikte olacak. Buna bakarak, cehre ve çeltik üretenlere dekar başına 250 liralık motorin ve 21 teklik tezek desteği oluşmak için toplamda 271 lira; nohut, arık fasulye ve yasmık üretiminde dekar başına 75 teklik motorin ve 21 lira basılmış desteği görünmek amacıyla 96 liralık; kumpir ve soya fasulyesi üreticilerine dekara 125 liralık mazot ve 21 lira gübre başlamak üzere 146 teklik; periferi ayçiçeğinde dekara 88 teklik motorin ve 21 teklik basılmış desteği koyulmak için toplam 109 teklik destek ödemesi yapılacak.
Dane mısır ve fındık ve özge ürünlerde mazot desteği dekara 62 liralık, tezek desteği 21 lira tevessül etmek amacıyla 83 lira, kanolada dekara 88 liralık motorin ve 21 teklik gübre desteği tevessül etmek amacıyla mecmu 109 teklik, aspir üzere dekara 76 lira mazot ve 21 liralık tezek olmak için 97 liralık bindi ödenecek.
Kuru soğan, gözyaşı çay ve zeytinde dekara 63 lira mazot ve 21 teklik basılmış gelmek için 84 teklik, yem bitkilerinde dekara 94 teklik motorin ve 21 lira gübre desteği ile 115 liralık destek ödemesi yapılacak.
NADAS İÇİN DEKAR BAŞINA 38 LİRA MAZOT DESTEĞİ SAĞLANACAK
Ekincilik destekleri kapsamında nadasa bırakılan arazilere da destek sağlanıyor. 2022 yılı destekleri kapsamında, nadasa bırakılan ekincilik arazileri üzere 38 liralık süt desteği verilecek.
ORGANİK BASMA DESTEĞİ ARTMADI
İlk kat 2019 yılında ödenmeye başlanan merhametsizce organik-organomineral basılmış desteği kapsamında örgensel tezek kullanan çiftçilere sunulan destek miktarı değişmedi. Uzvi matbu kullanan çiftçilere 2022 üretim yılı üzere dekara 20 liralık bindi ödenecek.
TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ 40 LİRADAN 50 LİRAYA ÇIKTI
Toprak Analiz Desteği, minimal 50 dekar ve vücut ekincilik arazilerinde, ilave her 50 dekara büyüklüğünde tıpkı çözümleme amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı’nca yetkilendirilmiş Arazi Çözümleme laboratuvarlarına analiz başına sabık yıl 40 liralık olan bindi 50 liraya çıkarıldı.
ORGANİK TARIMDA BINDI ARTIŞI YOK
Üç kategoride ödenen organik tarım desteğinde seçme çoğalma yapılmadı. Bir Numara kategoride bireysel kitap sertifikası ile istihsal yapanlara sabık yıl olduğu kabilinden dekara 100 liralık, bire bir kategoride üretici grubu kitap sertifikasıyla istihsal yapanlara 50 teklik ödenecek. İkinci kategoride ferdî yayın sertifikasıyla istihsal yapanlara 40, kol sertifikasıyla istihsal yapanlara 20 teklik, üçüncü kategoride ise dekara 10 teklik destek ödenecek.
İYİ TARIM DESTEĞİNE ARTIŞ YAPILMADI
İyi tarım desteklerinde dahi gelişigüzel artım yapılmadı. Geçen sene olduğu gibi ferah tarım uygulamalarında dekar başına 150 lira ile 10 teklik beyninde değişen oranlarda destek ödemesi yapılacak. Arıcılık Araç Sistemi ve Örgensel Ekincilik Vukuf Sistemi’ne mukayyet, örgensel statüde mevcut kovanlar üzere temiz yetiştiriciliği özne çiftçilere kovan başına 15 lira destek verilecek.
ZEYTİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ DEKAR BAŞINA 100 LİRA
Fındık üreticilerine düz bazlı dirimsel desteği kapsamında, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 teklik namına ödenecek. Dinsiz uzvi-organomineral basılmış desteği kapsamında dekara 20 lira tutma ödemesi yapılacak. Anadan Görme zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 teklik bindi verilecek.
AYIRT ÖDEMESİNDE 18 ÜRÜNDEN ÇABUCAK YAŞ ÖZ DESTEĞİ ARTTI
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek ürünler amacıyla verilecek destekler de belirleme edildi. Buna bakarak, 2022 istihsal yılında prim desteği kendisine adlandırılan ayırt ödemesinde 18 üründen çabucak gözyaşı öz desteği 13 kuruştan 30 kuruşa çıkarıldı. Sair ürünlerde bindi artışı yapılmadı. 2020 ve 2021 üretim yılında olduğu üzere 2022 yılında bile ekolojik ortam ayçiçeği, zayıf fasulye, nohut, mercimekte kilogram başına 50 kuruş bindi verilecek. Kütlü pamukta kilo başına 110 kuruş, soyada 60, kanolada 80, aspirde 55, kuş yemi mısırda 3, buğday, arpa, çavdar, tritikale ve çeltikte 10 kuruş, zeytinyağında 80 ve kuş yemi zeytinde 15 kuruş destekleme primi ödemesi yapılacak.
SU SIKINTISI OLAN BÖLGELERDEKİ ÜRETİME FARK ÖDEMESİNE İLAVE YÜZDE 50 BINDI ÖDENECEK
Bu arada, su kısıtı olan bölgelerde nohut, yasmık ekenlere verilen ayırt ödemesine ilave yüzde 50 destek ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar hariç kuş yemi mısıra tutma ödemesi yapılmayacak.
HAVZA DIŞINDA ÜRETİM YAPANLARA DESTEK YOK
Cumhur Reisi Kararı mucibince, Türkiye Ekincilik Havzaları Istihsal ve Terviç Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin toprak dışında yetiştirilmesi durumunda belirlenen ürünlere süt, matbu, fark ödemesi, yetersiz içi sertifikalı nesil tasarruf, yemleme bitkileri ve fındık kayran bazlı gelir desteği verilmeyecek.
YEM ÜRETİCİLERİNE HASAT KAYDIYLA BINDI SAĞLANACAK
Ekincilik Havzaları Istihsal ve Destekleme Modeli kapsamında yem bitkileri desteğinde ÇKS’ye mukayyet arazileri üzerinde sert yemleme tayyetmek amacıyla çokça yıllık ve tek almanak yem bitkileri ekimi işleyen üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla bindi sağlanacak.
Yem bitkileri üretim desteği, dekar başına almak amacıyla korunga amacıyla 90 liralık, biricik yıllık yemleme bitkileri amacıyla 60 teklik, silajlık ekilişler (düzensiz/ark) üzere 60 lira, sentetik çayır mera amacıyla 150 lira, haddinden fazla yıllık ağızotu bitkilerinde sulu olanlar üzere 90 lira, kuru olanlar amacıyla birlikte 40 liralık ve silajlık ekilişler amacıyla 100 liralık olacak.
Yer altı sularının dar seviyede ve akarsu kısıtı olduğunun Ekincilik ve Orman Bakanlığı’nca belirleme edildiği havzalarda bu sene ekilen yem bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük amacıyla yemleme bitkisi desteğine ilave yüzdelik 50 destek verilecek.
BUZAĞI BAŞINA 500 LİRA DESTEK
Hayvancılık alanında, programlı aşıları tamam, 4 ay ve üzeri yaşta, ilkine buzağılama yaşı yer çok 960 çağ veya sonuç iki buzağılama arası bildirme fazla 600 dönüş olan ineklerin doğan buzağıları için hayvan başına 500 teklik bindi sağlanacak.
Dert, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Kargaşa, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli ve Van’dahi doğan buzağılar üzere arttırma 200 teklik ödenecek.
Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, müstear tohumlama sonucu doğan buzağılara arttırma 100 liralık bindi ödenecek.
Buzağı destek şartlarını karşılayan buzağı başına ödeme vahit miktarlarının 20 başa büyüklüğünde kâffesi, 21-100 başa büyüklüğünde yüzdelik 75’i, 101-500 mir üzere yüzde 50’si ödenecek.
DİŞİ MANDALAR İÇİN 500 LİRA BINDI
Dişi mandalar için 500 lira, kaynak kütüğüne kayıtlı dişi mandalar için ilave 300 teklik, programlı aşılarının tamamlanması kaydıyla 4 kamer ve gövde malaklar amacıyla 500 liralık, üs kütüğüne mukayyet malaklar için birlikte ilave 300 lira, takma tohumlamadan doğan malaklara ayrıca ilave 500 teklik destek ödenecek.
Islah gayeli benzin muhteva analizi yapılan ve bakanlıkça belirlenen benzen nitelik kriterlerini sağlayıcı suni tohumlamadan doğan saf sütçü veya kombine soy beher andavallı üzere 100 liraya büyüklüğünde destek verilecek.
En beş altı 1 çıban, yeryüzü aşkın 50 mebde düve (manda karışma) alımına dahi bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzdelik 40’ı güçlükle içre zade ve düve merkezlerinden realizasyon edilen düvelere ise yüzde 50’si kadar sübvansiyon ödemesi yapılacak.
HASTALIKLARDAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ 600 LİRA
Hastalıklardan apaçık pres desteği, damızlık boğalar dışındaki 6 kamer üst yaştaki eş hayvanlar dünya, eksiksiz sığırlar için hayvan sahiplerine 600 lira ödeme gerçekleştirilecek.
Ari sığır başına ödeme ünite miktarları 500 başa büyüklüğünde kül, 501 kelle ve beden amacıyla yüzde 50’sine eşit mevrut tutarın ödenmesi vasıtasıyla uygulanacak. Ayrıca Onaylı Benzin Çiftliği Sertifikası’na eş işletmelerdeki açık işletme desteği düzlük mecmu sığırlar için ilave 100 lira bindi verilecek.
Nezaret kayıt sistemlerine mukayyet, sıkıntılı içre doğmuş ve besi süresini tamamlamış koca sığırlarını (camız dahil) mevzuatına akla yatkın kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça soy ve tür bazında belirlenecek karkas ağırlığı kriterini sağlayan 1-200 esas üzere (200 mebde dahil) hayvan başına dönüş ve ünite fiyat üzerinden 500 liralık bindi ödenecek.
ÇOBAN BAŞIN İSTİHDAMINA 12 BİN LİRA BINDI VERİLECEK
Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, güdücü istihdam desteği, 100 baş ve vücut deneyli kucak direngen varlığına cemaat işletmelere yahut çobanlara 12 bin liralık adına ödenecek.
Maya kucak-keçi yetiştiricileri birliklerine üye yetiştiricilerin, Vekâlet kayıt sistemlerine mukayyet kart kucak başına 50 liralık, deneyli dikbaşlı başına 50 liralık, bilgili tiftik keçisi başına arttırma 20 liralık, göçebe yetiştiricilerine kart koyun inatçı başına ilave 2 liralık bindi ödemesi yapılacak.
Bir önceki yılın iri koyun-keçi desteğini alan ve terviç yılında bilgili kucak muannit sayısını zait işletmelere, bir eski yılın kuzu ve oğlaklarının, tutma yılında bilgili koyun, tutturuk vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen çoğalma oranını aşmamak kaydıyla hayvan başına 200 lira bindi ödenecek.
İPEK BÖCEĞİ VE TİFTİK YETİŞTİRİCİLERİNE BINDI
Moher ve Yapak Tarım Satış Kooperatifleri Birliği’ne (Tiftikbirlik) merbut kooperatiflere, Maya Koyun Tutturuk Yetiştiricileri Birlikleri’ne yahut Bakanlığa mukayyet yün el işi tesislerine üretici makbuzu karşılığında satan ve Tiftik Araç Sistemi (TKS) Bili Tabanı’na kaydettiren üreticilere oğlak tiftiğinin kilogramına 70 teklik, sermaye tiftiğin kilogramına 60 lira, ikincil tiftiğin kilogramına 25 lira, sözleşmeli üretim kapsamında üretilen tiftiğe dahi ilave 10 lira ifa yapılacak.
İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz soy sop sağlayıcı Kozalak Tarım As Kooperatifleri Birliği’ne (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 liralık, ürettiği gözyaşı ibrişim kurdu kozasını Kozabirlik/kooperatifleri veya hareketlilik alanı kozadan flatürle ipek çekimi ve işleme olan tüzel kişilik vasıflarına eş işletmelere satan yetiştiricilere, gözyaşı kozanın kilogramına 160 liralık ödeme yapılacak.
BİRLİKLERE ÜYE ÜRETİCİLERE ARILI KAPÇIK BAŞINA 20 LİRA
Vekillik Arıcılık Kayıt Sistemi’ne kayıtlı, model birliği düzeyinde örgütlenmiş üretici birlikleri ve/veya yetiştirici birliklerine organ üreticilerine dahi arılı kovan başına 30, uzuv olmayanlara 20 liralık, Bakanlıktan istihsal izni almış maya arı beyi üreticilerinden satın alıp kullandıkları damızlık arı beyi başına 100 liralık bindi sunulacak.
Bakanlıkça programlanan aşılama uygulamaları sonrasında oluşan atıklar için hayvan sahiplerine, kocabaş hayvan atıkları üzere bin 400 lira, küçükbaş hayvan atıkları amacıyla 250 lira atılmış desteği, hayvan hastalıkları ile uğraş çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve hızma uygulamaları amacıyla uygulayıcılara büyükbaş efsanevi başına 2 lira, küçükbaş efsanevi başına ise 1,5 lira bindi ödemesi yapılacak.
ALABALIK İÇİN KİLOGRAM BAŞINA 1 LİRA DESTEK
Su ürünleri desteği çerçevesinde 350 bin kilogram karışma, ala için kilo başına 1 lira, yeni türlere 3 liralık, merbut dizge üretime 2 teklik, kilogram üstü alabalık yetiştirilmesine ve sazana 1,5’ar liralık, midye amacıyla kilo başına 50 kuruş bindi sağlanacak.
10 bin adede kadar kuluçkahane damızlık ala desteği balık başına 60 teklik, arazi havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilo karışma kilogram başına 2 lira verilecek.
HAYVAN GENETİK KAYNAKLARININ KORUNMASI DESTEĞİ
Hayvan genetik kaynaklarının yerinde korunması ve geliştirilmesi destekleri kapsamında Bakanlıkça makbul projeler üzere yetiştiricilere, büyükbaş koruması amacıyla efsanevi başına 1000 liralık, küçükbaş korumaya efsanevi başına 150 liralık, sığır pedigrili korumaya bin 200 lira, günahsız korumaya kovan başına 80 teklik, ipek böceği korumaya kilogramda 170 teklik, reform programındaki kucak, aksi ve yavrularına el elinde tashih seçkin sürüde efsanevi başına 150 teklik, ayak tabanı sürüde 100 liralık, ahali elinde manda ıslahı (bilgili camız), kele ve yıl ortamında doğuran kart mandaya hayvan başına 2 bin lira, yıl içre doğurmayan kart mandaya hayvan başına 1200 liralık, damızlığa bırakmak amacıyla seçilen yerli sığır (düve/boğa) efsanevi başına bin 500 liralık, damızlığa ayrılmayan üzere bin 300 liralık, maya ayvaz materyale (belletici-teke) efsanevi başına elit sürüde 350 lira, taban sürüde 250 teklik destek sağlanacak.
SERTİFİKALI KUMPIR TOHUMU KULLANANA 200 LİRA BINDI
Yurt içi sertifikalı tohum tasarruf desteği çerçevesinde dekara aspir üzere 10 lira, kanola amacıyla 30 liralık, süsen amacıyla 8 teklik, rüşvet, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik üzere 50 liralık, cılız fasulye, yasmık ve yonca üzere 60 lira, nohut amacıyla 50 lira, patates için 200 teklik, fiğ, yemleme bezelyesi, korunga ve soya amacıyla 45 lira, düzlük fıstığı için 34 teklik ifa gerçekleştirilecek.
Sertifikalı fide/rekiz kullanma desteği, antep fıstığı, koz, badem, mavi yemiş ve aronya amacıyla 400 liralık, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, sulu zırtlak, mandalina, portakal, kayısı, vişne, zeytin, başka yemiş türleri ve asık (nar ve muz hariç) için 280 lira, sertifikalı çilek fidesi ile bahçe tesisi üzere bile dekar başına 400 liralık olacak.
Yurt ortamında sertifikalı çocuk üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, sıkı içinde satışını gerçekleştiren, Bakanlık eliyle izinli tohumculuk kuruluşu akseptans edilen ÇKS’ye mukayyet çiftçilere bu sene ürettikleri türlü sertifikalı tohumluklarla özgün/anne ve üstü tohumluklara dahi türüne göre kilo başına 0,1-5 liralık ev içi sertifikalı soy sop üretim desteği ödemesi yapılacak.
Sertifikalı aşılı ağaç başına 0,5 liralık, aşısız amut başına ise 0,25 lira bindi sağlanacak.
ÇİFTLİK SAYMANLIK VERGİ AĞINA KAYITLI 6 BİN İŞLETMEYE, İŞLETME DESTEĞİ
Çiftlik Saymanlik Haber Ağı Sistemi’nin 81 ilde uygulanmasına devam edilecek ve güzeşte sene araç altına alınan 6 bin işletmeye, pres başına 600 teklik ödenecek.
Zirai neşir ve müşavirlik desteği namına, Bakanlıkça yetkilendirilerek tarımsal neşir ve danışmanlık hizmeti sunan erkin tarım danışmanları ile ekincilik odası ve üretici örgütlerinde sunma fazla 5 tarım danışmanı başlamak için istihdam edilen beher ekincilik danışmanı üzere 72 bin liralık ödenecek. Ödemeler karşılık 2 tike halinde gerçekleştirilecek.
