HDP İzmir Mebus Amaç Çepni, Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Mersin ve Karabük’te 1 milyon 545 bin metrekare orman alanının Cumhurbaşkanı kararıyla, orman sınırları dışına çıkartılmasını Meclis gündemine taşıdı. Çepni konuyla ilgili Ekincilik ve Orman Bakanı Ünite Kirişci’nin yanıtlaması istemiyle istifham önergesi verdi.
Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Mersin Ağacı ve Karabük’te 1 milyon 545 bin metrekare orman alanı Cumhurbaşkanı kararıyla orman sınırları dışına çıkartıldı. Anayasa’nın 169. maddesinin “ormanların korunması ve geliştirilmesi” yükümlülüğünü hatırlatan HDP İzmir Milletvekili Gaye Çepni’nin, Ekincilik ve Orman Bakanı Ünite Kirişci’nin yanıtlaması istemiyle hazırladığı soru önergesinde şu ifadeler yer aldı:
“TÜRKİYE’NİN ORMAN VARLIKLARI GİDEREK AZALMAKTADIR”
“16 Eylül 2022 tarihinde Resmi Gazete’bile yayınlanan Reisicumhur kararıyla; 6831 mahdut Orman Kanununun Katma 16’ıncı maddesi layıkıyla, Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Sazak ve Karabük’te 1.545.000 m2 orman alanı, orman sınırları dışına çıkartılmıştır. Global abuhava krizi, gelişigüzel sene yaşanan orman yangınları, ormanlık alanların yapılaşmaya, erke, beyaz zehir faaliyetlerine açılması, ağaçların kesilmesi, odun üretimi kabil nedenlerle Türkiye’nin orman varlıkları anbean azaltmaktadır. Anayasa’nın 169’ıncı maddesi, ormanların korunması ve geliştirilmesi yükümlülüğünü Devlete vermiştir.
“TÜRKİYE’DE ORMAN VARLIĞI 23 MİLYON 110 BİN HEKTAR İLE YÜZÖLÇÜMÜNÜN YAKLAŞIK YÜZDE 29,6’SINI KAPLAMAKTADIR”
Orman Genel Müdürlüğü’nün 2021 Yılı hayatiyet raporuna göre; Türkiye’birlikte orman varlığı 23.110.000 hektar ile yüzölçümünün yaklaşık yüzdelik 29,6’sını kaplamaktadır. 2021 Yılı içerisinde, 60’a yakın ilde, 280’den aşkın alanda 2.793 nüsha orman yangını çıkmış, 139.503 hektar orman alanı engel görmüştür. 6831 çevrilmiş Orman Kanunu Ekleme Konu 16’da; ‘malumat ve haber bakımından orman kendisine muhafazasında hiçbir avantaj görülmeyen ve ekincilik alanına dönüştürülmesi de cins olmayan yerler ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte üstünde yerleşme yeri mevcut ya bile iskân yeri oluşturulması uygun olan sert, kayalık, açık ve çalışarak orman vasfı taşımayan alanlardan, sınırları Cumhurbaşkanınca belirlenen alanlar, Cumhurbaşkanınca belirlenecek usul ve esaslara bakarak Orman Genel Müdürlüğünce orman sınırları dışına çıkartılarak tapuda Kaynak adına tescil edilir’ denilmektedir. Bu yön, yıllar içerisinde mütezayit ormansızlaşmanın anne nedenlerinden birini oluşturmuş ve Cumhurbaşkanının kararı ile ormanlık alanların yapılaşmaya açılmasını kolaylaştırmıştır. Orman alanları korunup, geliştirilmediği kabil, sübjektif kriterlerle bu konu uygulanarak binlerce hektar kayran üstelik namevcut edilmiştir. 2022 içerisinde, elan geçmiş dahi Kastamonu ve Manisa’de 611 bin 848 metrekare, Ankara ve Mersin Ağacı’dahi 376 bin 494 metrekare orman alanı, orman statüsünden çıkarılmıştır.
“ORMANLARI ESIRGEYICI VE GELİŞTİREN ETKİN POLİTİKALAR GELİŞTİRİLMESİ GEREKMEKTEDİR”
Melfuf yön 16 gereği, orman sınırları dışına çıkartılan alanların iki katından az olmamak için devletin hüküm ve tasarrufu altında veya Hazne’nin hususi mülkiyetinde kâin taşınmazlardan, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı (Milli Taşınmazlar Umumi Müdürlüğü) vasıtasıyla Orman Umumi Müdürlüğü’hangi orman tesis etmek üzere tahsis yapılması gerekmektedir. Ormanlık alanları yok eden, ekolojik adına telafisi imkansız zararlar veren bu maddenin uygulanması Anayasa’nın 169 uncu maddesindeki ormanları koruyucu hükümlere birlikte aykırıdır. Mürekkep Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi Taraflar Toplantısı’nda (COP26) Türkiye’nin dahi imzaladığı ‘Glasgow Liderlerinin Orman ve Yerey Kullanımı Bildirgesi’, BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesine ve Paris Anlaşmasına, Biyolojik Yelpaze Sözleşmesine, BM Çölleşmeyle Savaş Sözleşmesine, Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ve özge ilgilendiren girişimlere müteveccih şişko ve ferdî taahhütleri baştan teyit etmektedir. Temel, yasalar ve arsıulusal sözleşmelere çapraz uygulamalara sonuç verilmesi, ormanları esirgeyici ve geliştiren enerjik politikalar geliştirilmesi gerekmektedir.”
Çepni, önergesinde Kirişci’ye şu soruları yöneltti:
1-Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Mersin Ağacı ve Karabük’te gâh orman alanlarının, bilgi ve haber bakımından orman niteliğini kaybettikleri gerekçesiyle orman sınırları dışına çıkartılmasına pekâlâ karar verilmiştir? Bu alanların tespiti ne şekilde yapılmıştır? Veri insanları ve evcil yönetimlerle teşrikimesai yapılmış mıdır?
2- Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Sazak ve Karabük’te orman sınırları dışına çıkartılan alanlar illet korunup, geliştirilmemiştir? Haber ve haber bakımından orman nitelikleri illet kaybettirilmiştir? Bu illerde bakir orman alanı oluşturulacak mıdır?
3- Serencam beş yılda, Ekleme özellik 16 ile orman sınırları dışına çıkartılan alanlar adına orman bina etmek için, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı marifetiyle hangi illerde, ne kadar alanın Orman Genel Müdürlüğü’ne tahsisi yapılmıştır?
4- Bakanlığınız verilerine göre, akıbet ilkokul yılda, Reisicumhur kararı ile ne kadar orman alanı orman sınırları dışına çıkartılmıştır? Bu alanların yanan orman alanlarına oranı nedir? Bu alanlardan ne kadar dirimsel elde edilmiştir?
5-2022 yılında Cumhurbaşkanı kararı ile ayrıksı ne illerde hangi kadar orman alanı, orman sınırları dışına çıkartılacaktır? Ne kadar gelir öngörülmektedir?
6- Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Mersin Ağacı ve Karabük’te orman sınırları dışına çıkartılan bu alanlarda inşaat, eroin, erke projeleri kâin mudur? Getirim amacıyla bu alanların orman alanı dışına çıkartıldığı iddialarına ilişik açıklamanız var mıdır?
7- Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Mersin Ağacı ve Karabük’te orman alanlarının orman sınırları dışına çıkartılmasının temel, yasalar ve arsıulusal sözleşmelere muhalefet teşkil ettiği; ormanları koruyup geliştiren kanun ve uluslararası sözleşmelerin uygulanmadığı iddialarına ilişkin açıklamanız var mıdır?
8- Orman alanlarını daraltan, ekolojiye, biyoçeşitliliğe telafisi imkansız zararlar veren, anayasaya, arsıulusal sözleşmelere mugayeret teşkil fail Katma Husus 16’nın tağyir edilmesi gerektiğini belirten haber insanlarını dikkate alacak mısınız?
