Prof. Dr. Mehmet Âlem Okumuş, göletlerin oluşturduğu risklere dikkat çekti

Prof. Dr. Mehmet Dünya Kültürlü, göletlerin oluşturduğu risklere dikkat çekti

Prof. Dr. Mehmet Cihan Aydınlık:

“Hesaplı nedenlerle düz yazı edilen yer dolgu setler, mühendislik hizmeti almadan lazım önlemler alınarak inşa edilmezse büyük birey ve mülk kaybına illet tür”

BİTLİS – Rum Akarsu Altı Araştırmaları ve Sporları Derneği Kurucusu Prof. Dr. Mehmet Âlem Vazıh, bölgede sayısız örneği olan göletlerin oluşturduğu risklere dikkat çekti.

Bitlis merkeze mecbur Yolalan beldesinde çevre belediyesi ile ahali tarafından imece usulüyle yapılan sulama göleti geri geceleyin patladı. Göletin patlaması üstüne yaşanan akarsu baskınında beldenin Düzköy Mahallesi sular altında kaldı. Bir Nice evde maddi hasar meydana gelirken, gâh ahırların de su altında kalması ile çokça sayıda büyükbaş hayvanın telef olduğu öğrenildi. İlk incelemelere bakarak 50 milyon liralık maddesel hasarın meydana geldiği beldede adeta faciadan dönüldü. AFAD Bitlis İl Müdürlüğü, su baskının peşi sıra bölgeye giden ekiplerin hasar tespiti amacıyla düzentileme başlattığını duyurdu.

“Bölgede sayımsız örneği var, balaban fert ve mal kaybına etken tür”

Yaşanan fenomen sonrası açıklamalarda kâin ASAD Derneği Kurucusu Prof. Dr. Mehmet Evren Okumuş, göletlerin oluşturduğu risklere dikkat çekti. Prof. Dr. Entelektüel, bölgede sayısız örneği olan göletlerin ilişkin kurumların gözetiminde bilimsel ilkelere bakarak mücehhez projelere akıllıca yapılması gerektiğini söyledi. Benzeri zamanda hidrolik ve hidroloji alanında ehlihibre olan ve bu alanlarda himmet örümcek Prof. Dr. Mehmet Dünya Okumuş, hasis göletle iri barajlar arasında strüktürel kendisine fark olmadığını söyleyerek, “Göletler yüksekliği 15 metreyi bulan, genelde sulama ihtiyacını eğlemek için mensur edilen basit baraj yapılarıdır. Büyüklüklüleri ne olursa olsun ayrımsız gölet inşaatının öge namına şişman benzeri baraj yapısından metanetli tıpkısı farkı yoktur. Konuşu nedenlerle inşa edilen toprak dolgu setler, mühendislik hizmeti almadan vacip önlemler alınarak mensur edilmezse iri birey ve para kaybına neden türlü. Bu nedenle özellikle yerey dolgu göletlerde (barajlarda) geçirimsiz kil kullanılmalı, dolgu materyal silindirle haddinden fazla ongun sıkıştırılmalı ve beden içindeki suyu drene edecek kum filtre yerleştirilmelidir. Ayrıca mevrut aşkın akarsu üst üzerinden kontrolsüz aşmasın diye niteleyerek tıpkısı güvenlik yapısı olan ‘dolusavak’ oluşum edilmesi şarttır. Bu cins su yapıları nazik bire bir emniyetle yapılmazsa çokça büyük riskler taşırlar. Uygun şartlar sağlanmazsa tazyik altında gövde içinden suyun sızması veya cisim üzerinden suyun aşması sonucu beden yıkılarak göletin mansabındaki bölgeler iri bir yıkıma maruz kalabilir. Bu tür sorunlarla karşılaşmamak için bu tür akarsu yapılarının DSİ kabil ilgilendiren kurumların nezdinde ve müstakbel dozaj mühendislik hizmeti alarak projelendirilmek vasıtasıyla mensur edilmesi gerekmektedir. Aksi durumda şişman felaketler kaçınılmaz olur” dedi.

Share: