CHP Umumi Komutan Yardımcısı Ege Ağbaba, Türkiye Şeker Hastalığı Fabrikaları A.Ş. (Türkşeker) Umumi Müdürlüğü önünde; “Şekere aynı yılda bütün yüzdelik 440 zam mevrut. Çiftçiden şeker pancarını 420 TL’ye aldılar, bin 100 liraya küspeyi sattılar insafsızca. Önümüzdeki günlerde haddinden fazla elan aşkın fiyat artışlarını bekliyoruz çünkü sabık yıl çiftçiden 470 TL’ye alınan pancarın fiyatı bu sene bin 450 liraya yükseldi. Önümüzdeki sene doğrudan şeker hastalığı fiyatlarına yansıyacak ve şekerin fiyatı önümüzdeki yıl 50 TL olacak. Az dışında fiyatlar düşerken Türkiye’bile yüzde 440 oranında kıymet artışları yaşanıyor” dedi.

CHP Umumi Komutan Yarımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, zaman Ankara’bile Türkşeker Umumi Müdürlüğü uğrunda şekere mevrut fahiş zamlar ve şeker hastalığı fabrikalarının özelleştirilmesi ile ilişkin izah yaptı. Ağbaba’ya CHP Ekincilik Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Başdanışmanı ve Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Niğde Saylav Ömer Fethi Gürer, Afyonkarahisar Milletvekili Burcu Köksal, Yardımcı Milletvekili Özkan Yalın, Sazak Milletvekili Cengiz Gökçel, Kırklareli Milletvekili Turabi Kayan, Kayseri Milletvekili Kilolu Ark, Ankara Saylav Nihat Yeşil, Kastamonu Saylav Hasan Baltalı ve Muğla Mebus Süleyman Girgin’den oluşan astronomi haremlik etti.

Milletvekilleri, ellerinde şeker hastalığı pancarlarıyla birlikte “Özelleştirmeye faydalı”, “Şeker Hastalığı fabrikaları halkındır satılamaz”, “Şeker vatandır satılamaz” dövizleri açtı. Ağbaba, açıklamasında şunları söyledi:

“NİSAN AYINDA 1 KİLO ŞEKER 12 LİRAYDI ŞİMDİ 26 LİRA”

“2018 yılında Genel Başkanımız Kemal Kılıçdaroğlu’nun görevlendirmesiyle 25 milletvekilimiz 45 dönem boyunca şeker fabrikalarının bulunduğu illerde farklı siyasal partilerle ve Şeker-İş Sendikası ile birlikte şekerin özelleştirilmesine karşı çıkmıştık. Bir Vakitler ürünlere remiks geldiği ahit bili oluyordu demin ürünlere remiks gelmeyince bili oluyor. Geçtiğimiz hafta Türkiye’nin temel tüketim maddesi olan şekere ayrımsız kez henüz bindirim geldi. Şekere bu yıl içerisinde mart ayında yüzdelik 31, haziran ayında yüzde 36 ile yüzdelik 66 oranında bindirim yapıldı. Akıbet aynı yılda şekerin kilosu 5.9 TL’den 26 TL’ye artık. Türk Şeker Hastalığı’birlikte çuvalı 200 liradan satılan şeker hastalığı 810 TL’ye, özel sektörde ise şekerin torbası bin 200 TL’ye satıldı bulunabilirse. Zaman şekerin torbası bin 200 TL’den satılıyor Türkiye’bile maatteessüf o birlikte bulunmuyor. April ayında marketlerdeki toz şekerin kilosu 12 ile 15 TL beyninde değişiyordu demincek ortalama şeker hastalığı fiyatı 26 TL.

“ŞEKERE BİR YILDA KÜL YÜZDE 440 BINDIRIM GELMİŞ, ŞEKERİN FİYATI ÖNÜMÜZDEKİ YIL 50 TL OLACAK”

Şeker bundan sonra fukara fukaranın ulaşamayacağı bire bir azık ürünü haline gelmiş durumda. Şeker fiyatlarının önüne koymak amacıyla Türkiye ilk kez tüm 24 yıl bilahare şeker hastalığı ithal etmeye başladı. Fakat bu üstelik şeker fiyatlarının artışına hal olmadı. Şekere bir yılda eksiksiz yüzde 440 remiks gelmiş. Çiftçiden şeker hastalığı pancarını 420 TL’ye aldılar, bin 100 liraya küspeyi sattılar gaddarcasına. Önümüzdeki günlerde çok henüz fazla bedel artışlarını bekliyoruz çünkü geçen sene çiftçiden 470 TL’ye alınan pancarın fiyatı bu yıl bin 450 liraya yükseldi. Önümüzdeki sene aracısız şeker hastalığı fiyatlarına yansıyacak ve şekerin fiyatı önümüzdeki yıl 50 TL olacak. Sınırlı dışında fiyatlar düşerken Türkiye’birlikte yüzdelik 440 oranında denk artışları yapılıyor.

“HÜR TEŞEBBÜS PİYASAYA YAYIN VERMEYEREK PİYASADA KITLIĞA AMIL REŞIT VE FİYATLAR YÜKSELMİŞTİR”

İki dönüş evvel görüntüler ortaya artık yurttaş 26 TL’lik şekeri 1 TL ucuza alabilmek üzere eksiksiz 2,5 saat kuyruğa girmiş durumda. Pöçük kuyruk diyenler 2022 yılında bazı halk ekmeğin uğrunda kimi zaman Tarım Yüreklilik Kooperatiflerinin önünde geda fukaranın kuyruğa çıktığını bütün beraber görüyoruz. Türkiye’nin 51 ilinde şeker hastalığı üretilen ülkemizde bu fiyatlar münasebet bu büyüklüğünde artıyor, kamuoyuna gine hatırlatmakta kâr var. Şeker fiyatlarının artışlarının genişlik önemi sebebi özelleştirme, peşkeş. hür teşebbüs piyasaya im vermeyerek piyasada kıtlığa amil olmuş ve fiyatlar yükselmiştir. Türkşeker üstelik fiyat artışına zorlanmıştır.

“2018 YILINDA 25 ŞEKER FABRİKASI SATIŞA ÇIKARILDI, AÇIKÇA PEŞKEŞ ÇEKİLDİ”

2018 yılında söylediğimiz seçme husus bugün gerçekleşiyor. Tarımdaki özelleştirme süreci berrak ayrımsız peşkeş sürecinin öyküsüdür. Ülkemizde şeker hastalığı fabrikaları 2008 yılında özelleştirme kapsamına alındı, fabrikalar 2008, 2018 ortada dört nöbet cereyan etmek istendi ve 2018 yılında 25 şeker hastalığı fabrikası satışa çıkarıldı, kategorik peşkeş çekildi. Maalesef 10 şeker hastalığı fabrikamız 2018 yılında bu heyetin mücadelesine rağmen özelleştirme idaresindeki duvarlara tırmanmasına rağmen birilerine meze veren hükümet şeker fabrikalarını kendi yandaşlarına peşkeş çekti. Şu anda de o satılan herkesin sili varlığı şeker fabrikalarının arazileri tevzi edilmeye devam ediyor. Kasıt fabrikaları ahzetmek değil, oradaki kızıl arazileri birilerine peşkeş kullanmak. en son Ankara ve Kütahya’dahi üstelik iki taşınmaza onaylama daha çok.

“HANGİ FAKİRİN FUKARANIN EVİNDE 20 BİN LİRALIK ŞEKER HASTALIĞI VAR ONU DA MERAK EDİYORUZ”

Bu özelleştirme kararında sunulan benzeri ittifak var; özelleştirme şartı 2023 Ağustos’una büyüklüğünde üretim şartı, faaliyetlerine devam yazar etmeyeceği çıktı galiba değil. Bu fabrikaların arazileri evet AVM olacak evet saray konut olacak ranta açılacak. Şekilci olduğu argüman edilen birisi halkın aklıyla meze etti. Ekincilik Cesaret Kooperatifleri Umumi Müdürü Hüseyin Işıklı diyor kim; Türk halkının evinde bildirme beş altı yetecek 2 yıllık şeker var diyor. Adeta fiyatın yüksekliğini vatandaşa atfetmek istiyor. Ülen Türk halkının aklıyla numara geçen Genel Müdür, 2 yıllık şeker nereden bakarsan bak 20 bin TL’ye tekabül şayan. Hangi fakirin fukaranın evinde 20 bin teklik şeker var onu üstelik zül ediyoruz.

“ŞEKER HASTALIĞI FABRİKALARI ÖZELLEŞTİRİLMEDEN ÖNCE 2,5 MİLYON İNSANA İŞÇİ, ÜRETİCİ, LOKANTACIYA İŞ VE YEMEK SAĞLIYORKEN ŞU ANDA BU BİTMİŞ DURUMDA”

Devletin resmi rakamlarına göre şeker hastalığı fabrikaların 2016 zararı 76 milyon liraydı. Bir sene saraya 650 milyon TL ve 1 milyar 650 milyon TL bâtın ödenekten harcama yapıldı. Sarayın 13 günce harcaması şeker fabrikalarının tam zararlarını karşılamaya yetiyordu. Şeker Hastalığı fabrikaları özelleştirilmeden geçmiş 2,5 milyon insana işçi, yetiştirici, lokantacıya hareket ve KAZANÇ sağlıyorken şu anda bu tükenik durumda. Ancak kamuya ilişik şeker hastalığı fabrikalarının özelleştirilmesi zımnında Türkiye’da hem ekim alanı hem birlikte üretim haddinden fazla düştü. Şeker Hastalığı pancarı üreticilerinin nazik bir kısmı de üretimden koparıldı. Hükümet satılan fabrikalardaki taşeron işçilere dilerlerse 5 yıl düzentileme garantisi dilerlerse apayrı kurumlara geçiş hakkı sağlanacağını duyurmuştu. Fakat satışların ardından işten atmalar başladı. Devri gerçekleşen fabrikalarda binlerce iştirakçi işten atıldı, benzeri kısmı bile zorla emekliliğe sevk edildi. Fabrikaların satışı yetiştirici sayısının azalmasına, çalışanların aylak kalmasına, halkın ve esnafın şekere ulaşımın zorlaşmasına nihayetinde şeker hastalığı fiyatlarının artmasına faktör oldu.

” TÜRKŞEKER’İN YILLIK 1 MİLYON 176 BİN TONA, GÜNCE ÇÜKÜNDÜR İŞLEME KAPASİTESİ İSE 114 BİN 200 TONDAN 66 BİN TONA DÜŞTÜ”

Şeker piyasasının yüzde 64’ünü hür teşebbüs, yüzde 36’sını Türkşeker’da artan fabrikalar elinde bulunduruyor. Piyasanın iri bölümünü elinde tutan özelleştirilen fabrikalar istif yapıyor, istedikleri şekilde şeker hastalığı fiyatlarıyla oynuyor. Antrparantez amme stoklarını özel fabrikalar alarak fiyatları istediği kadar yükseltiyor. 2018 yılına büyüklüğünde bünyesinde 25 şeker fabrikasını barındıran Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’nin almanak şeker hastalığı üretim kapasitesi 2 milyon 36 bin tondan, 2018 yılında 10 şeker fabrikasının özelleştirilmesi ile gelişigüzel yıllık 1 milyon 176 bin tona, günce çükündür el işi kapasitesi ise 114 bin 200 tondan 66 bin tona düştü.

“BU FABRİKALAR AYNI ZAMANDA FABRİKA ÜRETEN FABRİKALARDIR”

Bakın elimizde Vekil Kirişçi’nin yanıtı var. Şeker Hastalığı pancarı üreten fellah sayısı: Özelleştirmenin yapıldığı 2018-2019 döneminde 106 bin 237 ekinci iken bu sayı 2020-2021 yılında 93 bin 812’ye, 2022-2023 pazarlama yılında ise 78 bin 755 çiftçiye düşüyor. Fellah sayısı seçme sabık yıl daha dahi azalmış. 4 yılda yüzdelik 25 oranında ekinci sayısı düşmüş. Şeker Hastalığı pancarı stratejik benzeri üründür. Şeker Hastalığı fabrikaları Cumhuriyet üzere aynı fabrikadan henüz ötesiydi. Zira, Türkiye’üstelik şeker fabrikaları çabucak şeker hastalığı üretmez. Pancardan küspe, melas, etanol ve şeker hastalığı elde edilir. Bu fabrikalar aynı zamanda üretimlik üreten fabrikalardır. Toplumsal tesisleri denk tesislerdir. Çevrelerinde kooperatifler örgütlenir, pancarın küspesi yem tamam ve hayvancılık gelişirdi. Bakın pandemide etanol kıtlığı oldu, dezenfektan üreten firmalar ispirto bulamadı. Şeker bu büyüklüğünde nazik tıpkı işaret.

“BU YILKİ 400 BİN TITREM ŞEKER HASTALIĞI İTHALATINA ÖDENECEK DÜNYALIK SUNU AZ 320 MİLYON DOLAR OLACAK”

Cumhuriyet Altını, o fabrikalardan yola çıkarak tarımdan, kooperatife, hayvancılıktan bankacılığa kadar tıpkı hep kurmuştur. Şeker fabrikaları vakit kaybetmeden üretim yapmaz, kuruldukları şehirlerin kültürel, içtimai ve fiziki yapılarının gelişmesine çokça bunaltıcı katkıları olurdu. Demin kâffesi ithal firmalara, yandaşlara devredildi. Kaybeden 84 milyon, kazanan ise bire bir avuç rantiyeci oldu. Bakın, bu yılki 400 bin titrem şeker hastalığı ithalatına ödenecek mal bildirme beş altı 320 milyon dolar olacak. Kırşehir Şeker Fabrikası 48 milyon dolara, Yozgat Şeker Hastalığı Fabrikası 40 milyon dolara, Niğde- Borak Şeker Hastalığı Fabrikası 49 milyon dolara, Çorum Şeker Fabrikası 76 milyon dolara, Turhal Şeker Hastalığı Fabrikası 82 milyon dolara satıldı. Hepsini toplayınca fakat 295 milyon dolar ediyor. Sattığımız fabrikaların paralarının üzerinde 25 milyon dolar henüz koyarsak bu yıl üzere ihtiyacımız olan şekeri ithal edebiliyoruz. Şeker Hastalığı fabrikalarını satıp yurtdışından şeker ithal buyurmak için konusunda tıpkı üstelik mülk vermenin akılla mantıkla izahı var mıdır?

“HANGİ ÜLKEDE, HANGİ ERKIN PİYASADA ŞEKER FİYATI YÜZDE 300 KESIR ARTMIŞ?”

Türkşeker, Hayat Fon’unda, yani Erdoğan’ın iki dudağı beyninde. ‘Bu fiyatlar ne bu büyüklüğünde artıyor’ diye niteleyerek sorduğumuzda Bakan Bitkisel, fiyatın artmasını geçtik ‘fiyatlar dünyaya bakarak daha düşük’ diye karşılık veriyor. Aynı nevi fiyatların daha birlikte artacağının ‘müjdesini’ veriyor. ‘Şeker Hastalığı bin bire bir üründe kullanılıyor, fiyatlara müdahale edin’ diyoruz. Icra Vekili karşılık veriyor, ‘serbest çevre var, başiboş çevre kurallarına karışamayız’ diyor. Özelleştirenler bunlar, paravan benzeri şirket kurup kamunun şekerini bunlara peşkeş çekenler bunlar, fiyatı artıranlar bunlar, sorunca ‘azade ortalık’ diyen da bunlar. Ne ülkede, hangi azade piyasada şeker hastalığı fiyatı yüzde 300 küsur artmış? yegâne benzer büyüklük var mı? Namevcut! Başiboş piyasanın canına okudunuz. Basılmış fiyatları, süt fiyatları, hanay pahalılığı derken çiftçiyi yok ettiler. Şeker fabrikalarını özelleştirerek üretim miktarı birlikte düşürüldü. Ülkeyi ithalata sadık ettiler. Yerli dikici içki ağlıyorken, kazanan kim? Kazanan Yaşayış Fonu aracılığıyla, paravan şirketlerle kamudan şekeri ucuza alıp pahalıya vatandaşa satan yandaşlar.

“TÜRKİYE ŞEKER FABRİKALARINA BU YILIN İLK 9 AYINDA DEVLETİN BÜTÇESİNDEN VERİLEN BORÇ BIRLIK 1 MİLYAR 850 MİLYON TL”

Kaybeden esnaf, yetiştirici, işçiler, yediden yetmişe zamlanan ürünleri kayran vatandaş, üç beş rantçı kazanacak diyerek ülkeyi, ekonomiyi, geleceğimizi yok ettiler. Zaman Merkezi Dümen Bütçe istatistiklerinin eylül ayı verileri de açıklandı. Türkiye Şeker Hastalığı Fabrikalarına bu yılın evvel 9 ayında devletin bütçesinden sunulan takanak tamam 1 bilyon 850 milyon TL. Kurumu sonsuz engel ettiriyorlar. Stoktaki şekeri ucuza, paravan Türkşeker’e verince malum elde aynı molekül kalmamış. Daima beis ediyorlar. Bu tablo, dört bir yanında pancar ekilen, dünyanın sunma kaliteli şekerinin üretildiği Türkiye’yi şekere eksikli ağıl getiren beceriksiz ekincilik politikasının tıpkısı sonucudur. Buradan uyarıyoruz; bu tarım politikasıyla çiftçiyi doğduğuna pişman fail AKP, hakeza giderse ülkeyi yakında şekere de muhtaç hale getirecek. Bu şekilde devam ederse ve engelleme edilmezse şeker hastalığı fiyatları çok elan çok yükselecek. Zaman 26 liraya aldığımız şekeri, erte 50 liraya alamayacağız.

Şekerin fiyatının yükselmesi çokça sayıda gıda ürününün dahi zamlanmasına sebep olacak, ayrıca binlerce ton pancar üretilen ülkede şeker karaborsaya düşecek. Yaşayış ortamında meskenet yaşayacağız. Uygulayım Bilimi üretmeyen tıpkısı ülkede özelleştirmelerle; halkın yoksulluğu, sağlık dağılımında adaletsizlik, bindirim, pahalılık ve aylaklık birlikte artacak. Birileri varlıklı olurken vatandaş tekrar yoksullaşacak.”