Iğdır’üstelik konusunda peyk verici takılarak takip altına alınan step kartalının (aquila nipalensis), kışı etmek amacıyla güney noksan küreye göç yolculuğu başladı.
Dünyada soyu hınç altında bulunan bozkır kartalı, Ekincilik ve Orman Bakanlığı ile Avrupa Birliği (DENIZ) aksiyon birliğinde, “Bakir Bir Metodoloji Kapsamında Türkiye’nin Nesli Hınç Altında Türleri İçin Zümre Gösteri Planları Hazırlanması, Uygulanması ve İzlenmesi” projesinin hayata geçirilmesiyle geçmiş günlerde korumada öncelikli çeşitler listesine makbuz.
Avrupa’üstelik soyu ağız ağıza tükenen, Acun Natür ve Natürel Kaynakları Esirgeme Birliğince (IUCN) bile al listeye alınan bozkır kartalı, Türkiye’bile hala görülebiliyor.
Bozkır kartalı, Iğdır Tabiat Himaye ve Milli Parklar Müdürlüğü (DKMP) ile KuzeyDoğa Derneğince uydu vericisiyle takip ediliyor.
Iğdır’daki Aras Kuş Araştırma ve Eğitim Bilimi Merkezi’nde 18 Eylül’da halkalandıktan bilahare Erzurum’un Horasan ilçesine göçüp burada kânunuevvel geçiren kartal, Şarki Anadolu’dahi deli dolu olan soğuk havaların ardından cenup bölgelere akilane göçe başladı.
Erzurum’dan yola çıkarak Muş’un Varto ilçesini geçip Bingöl’ün Solhan ilçesinde ıtlak veren kartal, kısaca 1 saatlik layenkati uçuşuyla Diyarbakır’ın Mazeret ilçesine vardı.
Buradan yola koyulan kartal, Bağlar ilçesine kapalı Kamışpınar köyünde mola verdi. Burada 1 dönüş boyunca farklı noktalarda beslenen kartal, yeniden 1 saatlik uçuşla Şanlıurfa’ya geçti.
Siverek ilçesine sadık Düğerin köyünde koyuverme veren kartal, cenup nakıs küreye akla yatkın başlayan göç yolculuğu kapsamında Şarki Küçük Asya’ya göre daha hamam iklime topluluk Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde ilk kânun geçiriyor.
2 bin 960 metre irtifadan uçtu
Bozkır kartalı sunu faziletli rakımlı uçuşunu 2 bin 960 metreyle Erzurum’un Evet ilçesinde bulunan 2 bin 466 metre rakımlı Akdağ’ın üzerinden geçerken, yeryüzü düşük rakımlı uçuşunu ise 997 metre rakımla Iğdır’ın Tuzluca ilçesinde gerçekleştirdi.
Halkalandığı günden bugüne kadarki süreçte 824 kilometre el kateden kartal, genişlik faziletli saatte 48 kilometre hıza ulaştı. Arz ayrıntılı mesafeli molasız uçuşunu ise 75 kilometre mesafeyle Erzurum’un Horasan ilçesinden Hınıs ilçesine gerçekleştirdi.
“Uzmanlarımızca mıhsıçtı tıpkısı şekilde strateji ediliyor”
Iğdır’üstelik kartalın takibinin gerçekleştirildiği Aras Kuş Araştırı Merkezi’nin sorumlusu Kayahan Ağırkaya, AA muhabirine, bozkır kartalının koskocaman aynı çeşit olduğunu ve korunması gerektiğini vurguladı.
Merkezdeki kuş halkalama ve peyk vericisiyle takip çalışmalarının bitmeme ettiğini belirten Ağırkaya, “2022 bağ bozumu sezonunda takibe aldığımız türlerden biri üstelik step kartalı. Bu kartal, özellikle Avrupa’birlikte nesli bulunmayan olma tehlikesiyle yüz yüze olan tıpkısı kuş türüdür. Bu türümüz, alelumum kışlama alanı olarak Afrika’nın kuzeyini seçiyor, üreme alanı olarak da Maşrık Avrupa ve Mutedil Asya’da bulunuyor.” dedi.
Kartalın peyk verici takılmasının üstünden güzeşte 23 gündür izlendiğini vurgulayan Ağırkaya, şunları söyledi:
“23 günde 824 kilometre kat katederek kışlama alanına akıllıcasına olan göçüne başladı. Merkezimizde bugüne kadar 160 binden çok kuş halkalandı, 100’den aşkın kuş bile peyk vericisiyle izleme altına makbuz. Step kartalı bile bu kuşlardan biri yerine uzmanlarımızca cimri benzeri şekilde takip ediliyor.”
