Samsun İl Tarım ve Orman Başöğretmen İbrahim Kuvvetli, ‘İklim değişikliği ve buna mecbur kuraklığın basamak sesleri iyiden iyiye hissedilirken, devletimizin öngörüsü sebebiyle son 20 yılda nesir edilen ve parçalanmamış Cumhuriyet Altını tarihinin baraj sayısını 4’e katlayan yüzlerce bakir baraj, içmece ve sulama suyu sistemlerimizle susuzlukla ilgili herhangi bir cins senaryoya da oldukça amade ve tetikteyiz’ dedi.

Samsun İl Ekincilik ve Orman Başmuallim İbrahim Akva, Bitkisel Istihsal ve Nebat Sağlığı Şubesi 2022 çalışmaları için açıklamalarda bulundu. Sağlam, ‘Geride bıraktığımız 2022 yılı, pandeminin peşi sıra etkileri derinleşen global kriz ve savaşla birlikte özellikle petrol ve enerji fiyatlarındaki artım ve bunların tarımsal girdi fiyatlarına ters yansımaları ile (özellikle tarımsal arzda daralma ve gıdaya ulaşım sıkıntısı gelmek amacıyla) epey dahi kamu dünyada baskı bire bir yıl oldu. Buna rağmen bakanlığımızın güncellenerek artırılan destekleri sayesinde ülkemiz tarımsal üretiminde tıpkı çöküntü gözlenmediği kabilinden aksine rekor dış satım ve üretim rakamlarını gördüğümüz aynı sene oldu. Önümüzde parçalanmamış bu senaryolara arttırma tıpkısı bile iklim değişikliği ve buna bağlı kuraklığın ayak sesleri iyiden iyiye hissedilirken, devletimizin öngörüsü sayesinde serencam 20 yılda düz yazı edilen ve birlik Cumhuriyet tarihinin baraj sayısını 4’e katlayan yüzlerce bakir baraj, içme ve sulama suyu sistemlerimizle susuzlukla ilgili herhangi bir cins senaryoya bile oldukça hazır ve alesta olduğumuzu belirtmek isterim. Bu bağlamda alelhusus kuraklıkla savaşım ve ekincilik arazilerinin kullanımının etkinleştirilmesi konularına öncelik vermekteyiz’ diyerek konuştu.

Sağlam, bitkisel alanda yürüttükleri projeler için şu bilgileri verdi:

?Güneşin Kızları Tarlada Projesi, Yer Dostu Çeltik Üretimi Projesi, Kullan Aşını Şike Baklanı Projesi, İTU ile İhracata Uygun Göveri Üretimi Projesi, Fındık Kurutma Makinesi Projesi, Domestik Milli Buğday Çeşitlerinin Yaygınlaştırılması Projesi, Kanola Can Bula Projesi, Kışlık Sebze Üretiminin Geliştirilmesi Projesi ve Marul Üretiminin Geliştirilmesi Projesi üzere çalışmalarımızı geçmiş etapta sayabiliriz. Güneşin Kızları Tarlada Projesi kapsamında, ülkemizde özellikle yüksek sığa çalışan yağ sanayii ve yağ kullanımının faziletkâr olduğu diğer besin sanayiinin birlikte gelişmesiyle ihtiyacın arttığı yağlı tohumlardan muhit ayçiçeğinde üretimi bırakmak amacıyla ilimiz Bölge, Kavak, Ladik, Vezirköprü, 19 Mayıs ve Bafra ilçelerimizde 567 üreticiye 600 testis kontekst gün çiçeği soy sop teslimi yapılarak 12 bin dekar arttırma alanda istihsal sağlanmıştır. Belde Dostu Çeltik Üretimi Projesi kapsamında çeltikte, damla sulama kullanarak hem sudan artırım ederek ve hem da üretimi artırmak amacıyla ilimiz Bafra, 19 Mayıs, Alaçam, Tekkeköy, Çarşamba ve Terme ilçelerimizde 181 üreticiye 40 titrem çeltik tohumu teslimi işlenmiş ve 2 bin dekar alanda ilave istihsal gerçekleştirilmiştir. Kullan Aşını Al Baklanı Projesi kapsamında ithalat kalemlerimizden soyada verim artışı ile alay malay üretim artışı hedeflenerek, istihsal yapacak çiftçilere 350 kg inokulant dağıtımı gerçekleştirilmiş ve materyali akıllıca kullanım şekilleri eğitim bilimi ve yayım faaliyetleri yoluyla kendilerine gösterilmiştir. 40 üreticiye dağıtımı gerçekleştirilen 350 kg inokulant ile 3 bin 500 dekar alanda bakteri aşılaması yapılarak soya fasulyesi üretimi gerçekleştirilmiş bu alanlarda yüzde 50 tezek tasarrufu sağlanarak yer yapısı iyileştirilmiştir. Başka benzeri projemiz olan Kızılırmak Deltası’nda İTU ile İhracata Akıllıca Sebze Üretimi Projesi kapsamında Türkiye’de önce sıralamada olduğumuz kışlık sebzede ihracata laf ürünlerin iyi tarım ile üretiminin sağlanması üzere Bafra’dahi 48 çiftçiye 687 bin 500 sayı beyaz dürme, karnabahar ve brokoli fidesi temini gerçekleştirilmiştir. Evcil ve Milli Buğday Çeşitlerimizin Yaygınlaştırılması Projesi kapsamında ise ilimiz Vezirköprü, Bölge, Kavak, Asarcık, Ladik ilçelerimizdeki 440 üreticiye domestik ve milli buğday çeşitlerimizden KTAE Müdürlüğü’nün altındane çeşidi ile Sakarya Mısır Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nün salt tarafından oluşan toplamda 104 bin 800 kg buğday tohumu temini gerçekleştirilmiştir. Kanola Fert Bula Projesi kapsamında ülkemizde yer açığı mevcut semirtilmiş tohumlarda üretimin artırılması için 15 ilde uygulanan Kanola Üretimini Müzayede Projesi kapsamında ilimizde da Mıntıka, Kavak, Ladik, 19 Mayıs, Bafra ve Atakum ilçelerimizde 98 üreticiye 150 er bezi kanola tohumu temini gerçekleştirilmiştir. Kışlık Sebze Üretimini Ihya Projesi kapsamında öncelikle damla sulama ile çeltik üretimi yapılan alanlarda çeltik hasadından sonradan 2. yayın kışlık göveri üretimini yaygınlaştırmak üzere 625 bin skor brokoli fidesi dağıtımı gerçekleştirilmiş ve 30 müstahsil 250 dekar alanda halen üretime bitmeme etmektedir. Marul Üretimini Ihya Projesi kapsamında ilimiz Çarşamba, Terme, Tekkeköy, Kavak, Vezirköprü, İlkadım, 19 Mayıs, Alaçam, Bafra ilçelerimizde 122 üreticiye 11 dekar (sıçandişi şeş ve açıkça alanda almak amacıyla) 555 bin sayı marul fidesi temini gerçekleştirilmiştir.?

Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü’nce desteklenen Ekincilik Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi Projesi kapsamında, yeryüzü çok yüzdelik 75 hibeli olmak amacıyla Samsun’birlikte 2022 yılında 9 proje ile toplamda 5 milyon 283 bin 174 TL’lik bütçeden parçalanmamış 1526 üreticiye 3 milyon 425 bin 907 TL girdi desteği sağlandığını tabir eden Sağlam şöyle devam etti:

?Gün Doğusu Karadeniz Projesi (DOKAP) Toprak Kalkınma İdaresi Başkanlığı marifetiyle desteklenerek İl Müdürlüğümüzce 2022 yılında uygulanan projelerden Kırsal Sağlık Kaynaklarının Çeşitlendirilmesi Projesi altında hesaplı 600 bin TL bütçeli Çiçek Soğanı Üretiminin Yaygınlaştırılması ve Pazarlama Olanaklarının Araştırılması Projesi kapsamında Ladik’te 150 bin sayı soğan, 16 üreticimize doğrulama edilmiştir. Yeniden DOKAP kapsamında 88 bin 140 TL bütçeli Tıbbi Aromatik Nebat Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi Projesi ile üstelik 32 bin nüsha nane fidesi ve 10 üstelik felç sulama sistemi de üretime kazandırılmıştır. Valilik Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı projelerimizden Fındık Alanları Beceri Uygulamalarla İyileşiyor Projesi kapsamında ilimizin fındık yetişen 13 ilçesindeki 1000 üreticinin 1000 dekar alanda yaşıt fındık alanları oluşturulması hedeflenerek 24 beceri kol müesses, eğitim bilimi faaliyetleri düzenlenmiş, maharet ekiplerin ihtiyacı olan cihaz-takım proje bütçesinden satın alınarak ustalık ekiplerin kullanımına sunulmuş ve düzentileme bitmeme etmektedir. Bu kapsamdaki başka projelerimiz Zeytin Yetiştiriciliğini Geliştirme Projesi, Aronya Yetiştiriciliğini Ihya Projesi, Çilek Yetiştiriciliğini Ihya Projesi ve Patlıcan Yetiştiriciliğini Geliştirme Projesi olup ait personelimizce hedeflendiği şekilde sahada yürütülmektedir.?

Samsun Büyükşehir Şehremaneti Başkanlığı tarafından desteklenen Samsun Bitkisel Üretimi Ihya Projesi madun başlığındaki Cılız Fasulye Yetiştiriciliğini Geliştirme Projesi kapsamında Vezirköprü, Mıntıka, Kavak, Asarcık, Ladik ve Bafra ilçelerinde 397 üreticiye 10 ton dermason ve şeker hastalığı fasulye tohumu dağıtıldığını, baklagillerde tahminî 1000 dekar ilave alanda istihsal sağlanan proje bütçesinin 273 bin 400 TL olduğunu açıklayan Sağlam, ‘2022 yılı Samsun ili fındık rekolte tahmini çalışmaları çerçevesinde oluşturulan İl/İlçe Rekolte Anlayış Komisyonu’nca 13 fındık ilçesinde ilkin belirlenen rekolte bahçelerinde çotanak sayımı esasına bakarak sayımlar işlenmiş ve Samsun ili rekoltesi 112 bin 301 ton kendisine tutum edilmiştir. Gene ilimizde domates, kivi, elma, fındık, dürme, brokoli ve karnabit ürünlerinde hep 2 bin 623 üstelik alanda İyi Ekincilik Uygulamaları (İTU) yapılmakta ve bu kapsamda Yakakent ilçemizde 1 yetiştirici 950 titrem levrek üretimi gerçekleştirmektedir. Samsun’birlikte 2022 yılı itibariyle örgensel ekincilik kapsamında katıksız çokluk, kâr, göveri ve tarla bitkileri eser gruplarında olmak amacıyla 12 ilçede mecmu 2 bin 584 çiftçimiz organik istihsal yapmaktadır. İlimizde 2 bin 86 yetiştirici 43 bin 469 dekar alanda 7 milyon 11 bin 998 kg fındık üretimi yapmakta ve ayrıca hayvancılık alanında 967 büyükbaş ve 441 bin 600 kanatlı yetiştiriciliği yapılmaktadır. Yeniden ilimizde 314 dekar alanda kendir üretimi gerçekleştirilmekte ve 19 adet bezgi bitkisi müstahsil belgesine eş sahlep üreticisi bulunan olup bu üründe 73 bile alanda istihsal gerçekleştirilmektedir’ şeklinde konuştu. – SAMSUN